Eliahu mówi

[mateusz]

A teraz do sedna. Ja nie mówiłem o realiach I wieku. Ja mówiłem, że judaizm-religia objawiona mojżeszowi jest jeden i w Iw. reprezentowali go faryzeusze. Jeśli nie wierzysz w objawienie to w takim razie judaizmu (takiego jak ja go rozumiem i o jakim mowiłem) nie ma i niebyło wcale. A jeśli było objawienie to pytanie która grópa była tą która reprezentowała tą objawioną religię.

A może inna opcja: nie było grupy, która posiadała całą prawdę, ale szereg odłamów z różnymi wyobrażeniami na temat jednej Księgi? Bo kiedy czytam o judaizmie w tamtych czasach, to właśnie tak to dla mnie wygląda. Dla ciebie jest prawdopodobnie oczywiste, że rację mieli faryzeusze, bo to oni są najbardziej zbliżeni do twojej własnej tradycji. Ale dla kogoś z zewnątrz jest już zupełnie inaczej, widać walkę zwaśnionych stronnictw, z których akurat jedno wygrało, bo najlepiej umiało się dostosować do nowych okoliczności po roku 70.

Chrześcijanom też jest bliżej do faryzeuszy niż saduceuszy, ale nie uważamy ich za nieomylnych przedstawicieli religii danej od Boga. Mieli prawo się mylić, ludzka rzecz, i rzeczywiście się mylili w wielu sprawach.

Tak więc Talmud twierdzi, że cała biblia została zredagowana i złożona w trzy kanony przez Wielkie Zgromadzenie w czasach proroka nechemiasza. Do tego czasu biblia to był jedynie pięcioksiąg mojżesza zapisane innym alfabetem (hebrajskim). Dokładny układ wszystkich ksiąg i rozdziałów a także treść niektórych ksiąg pochodzi z V w.pne.

Trochę trudno to pogodzić z następującym cytatem z nieocenionego Flawiusza (I w. n.e.):

For we have not an innumerable multitude of books among us, disagreeing from and contradicting one another, [as the Greeks have,] but only twenty-two books, which contain the records of all the past times; which are justly believed to be divine; and of them five belong to Moses, which contain his laws and the traditions of the origin of mankind till his death. This interval of time was little short of three thousand years; but as to the time from the death of Moses till the reign of Artaxerxes king of Persia, who reigned after Xerxes, the prophets, who were after Moses, wrote down what was done in their times in thirteen books. The remaining four books contain hymns to God, and precepts for the conduct of human life.

Po czym następuje wywód, jak odwieczny, niezmienny i święty jest to zestaw ksiąg. Jak jest dzisiaj można porównać: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tanach

Nie wiadomo, co miał na myśli Flawiusz pisząc o 22 księgach i podziale 5 + 13 + 4. Być może nie uznawał niektórych ksiąg które są w kanonie, być może inaczej je liczył i łączył w grupy. Ale pozostaje fakt, że układ ksiąg nie był jeszcze ustalony. A z tego co wiem, to nie ma tak naprawdę dowodu, że Żydzi mieli wspólny i ustalony kanon Pism (Ketuwim) przed II w. n.e. Nawiasem mówiąc dla chrześcijan to też trochę problem.

Nie wiem dlaczego mielibysię temu sprzeciwiać gdyby w proroków wierzyli.

Tak jak wielu chrześcijan nie widzi, czemu żydzi nie chcą uznać Jezusa, skoro wierzą w ST. Wiara we własną interpretację tekstu często przesłania nam istnienie innej.

Ja też się tutaj nie upieram przy swoim, bo wiadomo że to było bardzo dawno i nasze metody są mocno niepewne. Tylko trochę nie rozumiem, czemu bronisz późniejszej i prawdopodobnie błędnej teorii ojców kościoła przeciwko Flawiuszowi (ponoć Żyd).

Ja mam wrażenie, że chcesz przepchnąć tezę, że obok judaizmu drugą rówie starą gałęzią tego starego judaizmu jest chrześcijaństwo?

Nie do końca. Chrześcijaństwo mocno się odróżnia od judaizmu, nie jest jego odłamem ale nową religią. Chodzi mi tylko o to, że zarówno współczesny ortodoksyjny rabiniczny judaizm jak i chrześcijaństwo (w swojej w miarę tradycyjnej formie - wiadomo że u nas też są odpałowcy) wywodzą się ze wspólnego korzenia, którym jest judaizm I w. n.e. Rozwijały się w miarę niezależnie od siebie, poza polemikami: i u nas i u was są rzeczy, które powstały w opozycji do poglądów drugiej strony. Chrześcijaństwo nie jest zniekształceniem i niezrozumieniem tradycji wyrażonej w Talmudzie, ale całkowicie boczną gałęzią, nie mającą z Talmudem wiele wspólnego, natomiast czerpiącą z judaizmu I w. n.e. w różnych jego formach (faryzejskiej, ale też np. hellenistycznej). W NT jest też sporo nowych koncepcji, które są tylko "zaczepione" w ST.

Tyle na razie mojego wymądrzania ;-)