Czy dobrze myślę ?

[mateusz]

Mógłbyś wymienić kilka pierwotnych społeczeństw, w których występował? O jakich czasach myślisz?

O czasach wszystkich. Są przykłady od najdawniejszych cywilizacji, np. Catal Hoyuk to w zasadzie takie blokowisko z epoki kamienia, wszyscy w identycznych mieszkaniach. Nie ma tam żadnych świadectw hierarchii społecznej, żadnych bogatszych domów, pałaców, świątyń, nic.

Współczesne społeczności zbieracko-łowieckie też tak działają: np. kilku typów łowi ryby, bo umieją to robić najlepiej, ale robią to dla całego plemienia.

Ogólnie z tego co czytałem, wygląda na to że hierarchie zaczęły się tworzyć, kiedy grupy ludzi zaczęły wchodzić w bardziej złożone transakcje handlowe. W połączeniu z wprowadzeniem rolnictwa, to spowodowało, że zaczęły się pojawiać długi w czasach niedoboru, a za tym szła konieczność przymusowej pracy jednych ludzi na rzecz innych, żeby odpracować dług. Trochę jak w historii z Józefem w Egipcie, tylko że wcześniej, gdzieś w czasach Sumerów.

Zresztą, przecież pierwsi chrześcijanie w Jerozolimie żyli w komunie, masz dobry przykład bez ateizmu. I potem w czasach Reformacji oraz później były próby organizacji komun na ten wzór.

W Wikipedii znalazłem informację, że "Teza, że komunizm stanowił powszechny i pierwotny etap rozwoju społeczeństw, spotkała się później z szeroką krytyką, jednak w XIX wieku była ona szeroko rozpowszechniona". Nie chcę na siłę stawać okoniem wobec tego co piszesz, podejrzewam jednak że gdybym spotkał komunistę to pewnie podobałaby mu się ta wersja o historyczności komunizmu jako systemu pierwotnego, bo mógłby uzasadniać, że to naturalny system jaki zaczęli tworzyć ludzie.

Źródłem tej informacji wg wiki jest "Encyclopedia of Anthropology" S. Joba, s. 535. Sprawdziłem więc na szybko i tam jest tak:




Czyli owszem, badania z końca XIX wieku były poddane krytyce, ale później było kilku innych antropologów, którzy wrócili z tą tezą z lepszymi argumentami. Angielska wiki znowu podaje tak:

Egalitarian and communist-like hunter gatherer societies have been studied and described by many well-known social anthropologists including James Woodburn,[9] Richard Lee,[10] Alan Barnard[11] and, more recently, Jerome Lewis.[12] Anthropologists such as Christopher Boehm,[13] Chris Knight[14] and Jerome Lewis[15] offer theoretical accounts to explain how communistic, assertively egalitarian social arrangements might have emerged in the prehistoric past.

Czyli jest przynajmniej 6 współczesnych antropologów, którzy potwierdzają tę tezę.

Ogólnie kwestia jest taka, że jak masz lodówkę w domu, to raczej się nie dzielicie, która półka jest mamy, która jest taty, a która jest dzieci, tylko się zakłada, że wszystko jest w miarę wspólną własnością w granicach rozsądku. Pytanie "czyja jest ta kuchenka" nie ma za bardzo sensu - jest po prostu nasza. No i podobnie to działa w plemiennych społecznościach, które też są przecież oparte o rozszerzone rodziny. Ktoś przynosi do wioski mięso, które upolował, ale to nie jest tylko jego mięso, tylko wszyscy z tego jedzą - dzisiaj odpowiednikiem byłby rodzic wracający z zakupów.

Niestety, dzisiaj dużych miejskich społeczeństw już się nie da przeorganizować na ten wzór, a próby się kończą tragicznie jak w Kambodży.